Sensorische informatieverwerking (SI)

In het dagelijks leven krijgen wij informatie binnen via onze zintuigen. Deze informatie scheiden wij als belangrijk of als onbelangrijk, waarna we hierop kunnen reageren als we het belangrijk vinden of kunnen negeren als we het onbelangrijk vinden. Bijvoorbeeld het tikken van een klok, de klok tikt door, maar je hoort het niet meer, dan is de klok ‘onbelangrijk’ geworden. 

Sensorische informatieverwerking, ofwel SI, is het vermogen om de informatie vanuit de omgeving en informatie vanuit ons lichaam op te nemen middels onze zintuigen, te verwerken en te reageren met een gepaste reactie. Een ander woord voor sensorisch is dan ook zintuiglijk.

We krijgen informatie binnen uit onze 7 zintuigen: ogen, oren, tast, smaak, reuk, lichaamsgevoel en het evenwichtsorgaan.

Bij de meeste mensen is de prikkelverwerking vanuit de zintuigen vanzelfsprekend. Vanuit hier ontwikkelen vaardigheden zich vanuit verschillende zintuigen. Als de informatieverwerking niet goed verloopt kunnen er dikwijls verwarrende problemen ontstaan. Vaak is dit terug te zien in het gedrag. Door bepaalde sensorische prikkels kan er opvallend druk of fel en emotioneel op prikkels gereageerd worden. Dit kunnen prikkels zijn die mensen waarbij de verwerking vanzelf gaat niet eens waarneembaar zijn.

Mogelijk is er sprake van overreactie (hypersensitief of overgevoelig), bijvoorbeeld reactie op alles wat een kind of volwassene ziet en hoort, angstig voor snelle bewegingen en snel wagenziek. Het niet fijn vinden om onverwachts aangeraakt te worden, etiketjes in kleren vervelend vinden, het niet fijn vinden om tanden te poetsen of haren te wassen.

Ook kan er sprake zijn van onderreactie (hyposensitief of ondergevoelig). Vaak zie je bij deze kinderen en volwassenen dat ze vaak onderuit gezakt zitten, instructies maar gedeeltelijk opnemen en uitvoeren, veel vallen of onbedoeld van alles omstoten.

Problemen in de sensorische informatieverwerking zijn er in allerlei gradaties en zijn per kind heel verschillend. Ook worden problemen in de sensorische informatieverwerking vaak terug gezien in combinatie met een stoornis in het autistisch spectrum, AD(H)D, DCD of spraak/taalproblemen. 

 Een paar voorbeelden uit de praktijk:

-  Een meisje van 12 jaar, vindt het behoorlijk lastig om door een drukke winkelstraat te lopen. Ze is overgevoelig voor prikkels. Ze heeft samen met haar begeleider omtrent SI een ruimte gecreëerd waar ze zich in een doek kan rollen en rustgevende spellen en opdrachten doet met specifieke materialen en gericht op de voor haar belangrijke zintuiglijke prikkels, waardoor ze minder gevoelig voor de prikkels wordt wanneer ze door diezelfde winkelstraat loopt.

 -  Een jongen van 17 jaar, vindt het vervelend om naar de supermarkt te gaan. Hij is ondergevoelig voor prikkels en zoekt constant naar prikkels op alle gebieden. Wanneer hij bij zijn begeleider omtrent SI komt gaan zij samen zwaar werk doen, dit kan tuinieren zijn of trampoline springen. Op deze manier krijgt hij de prikkels binnen die hij nodig heeft, waarna hij rustig zijn eigen activiteiten kan voortzetten. 

Wanneer u uw kind of uzelf in bovenstaande voorbeelden herkent of twijfelt of er misschien ook sprake kan zijn van problemen op het niveau van sensorische informatieverwerking, bel of mail gerust voor meer informatie.